StADSEVELDEN - HARDERWIJK
Aan de A28, dicht tegen het spoor, ingeklemd tussen intensieve veehouderij, hoogspanningsleidingen en de bebouwde kom van Harderwijk ligt een gebied… versleten en vergeten.
Begonnen als woeste grond, ooit als concentratiegebied eendenhouderijen aangewezen, ligt het gebied er nu haveloos bij. Er staan heel veel schuren in het gebied leeg, omdat het economische perspectief ontbreekt.
De grote leegstand; de vele m2 asbestdaken; ondernemers op leeftijd die geen opvolging hebben en bij wie het ‘water aan de lippen staat’, maken het lastig.
​
Een opgave waar niemand brood in ziet omdat de oplossingsrichting niet voor de hand ligt. Het gaat ook nog eens om vele eigenaren in het gebied, die op een lijn gekregen moeten worden.
Rondom een stad lagen vroeger de weiden voor het vee, de bossen voor het bouw en hakhout en de velden voor het graan. De gebieden waren belangrijk want ze voorzagen in de levensbehoefte van de stad. Deze ommelanden werden bewerkt door boeren die zoals in Harderwijk gevraagd werden binnen de stadsmuur te gaan wonen (het zogenaamde “nachthok’) en buiten te werken.
Harderwijk heeft vele gebieden buiten de vroegere stadmuren inmiddels ontwikkeld. De Stadsweiden en de Stadsdennen zijn daar voorbeelden van. Het is een uitgelezen kans om daar nu de Stadsvelden aan toe te voegen. Niet als woonwijk, maar meer als ommeland in dienst van de stad. Om te vermaken, om te doen, om interesse aan te wakkeren, voor de rust en om te verblijven.
Als uitloopgebied; recreatiegebied; foerageerlandschap; werklandschap voor ambachtelijke bedrijvigheid. Als rustgebied; speelgebied of als experimenteergebied voor vernieuwede volkshuisvesting. Steeds gericht op kleinschalige vormen, samenwerking, van intensief naar inclusief!
In het gebied aangrenzend aan de bebouwde kom is er plaats voor een aantal ‘Buurderijen’.
Een Buurderij is een ambachtelijke boerderij waar kleinschalig producten worden geteeld en gemaakt op een ecologische basis. Het kan hierbij gaan groeten, fruit, eieren, melk/kaas/boter, noten, kruiden, honing, paddenstoelen en ijs. Maar er is ook ruimte voor vlees en gevogelte , brood, bier, bloemen, koffie en chocolade. Alles op ambachtelijke wijze bereid en met zorg voor de kwaliteit. Samenwerking met de betere restaurants in Harderwijk ligt voor de hand om dat de producten streekeigen, ecologisch geteeld en uit de directe omgeving komen.
Een Buurderij is ook een plek voor educatie, verzorging van dieren, het zelf meehelpen en voor zorguitoefening. Een zorgbuurderij behoort tot de mogelijkheden.
Ook is het gebied geschikt als uitloop gebied voor Harderwijk. Je treft wandel- en fietspaden aan, plekken voor picknick en bezinning, voor trimmen en spel. Paardensport in een extensieve opzet vindt er ook plaats, als ook een plek waar hondentrainingen gehouden kunnen worden. Alles extensief gebruik, toegankelijk voor iedereen, gericht op interactie tussen gebruikers.
We zien zelfs mogelijkheden voor het opzetten van kleinschalig wijn en thee verbouw. Inmiddels is er in Nederland voldoende kennis en ervaring opgedaan om deze teelt mogelijk te maken. De grond is er juist goed voor, omdat het devies in deze vormen van teelt luidt ’Hoe armer de grond, hoe rijker het product’.
De eerste echte theetuin in Nederland!
Alles komt in een uniek ensemble bij elkaar. Met natuurlijk de authentieke schaapsherder die met zijn kudde in o.a. de begrazing van het gebied voorziet. En waarvan de wol als basis dient voor mooie nieuwe producten en het vlees zijn weg kan vinden naar de stad en haar koks.
Om het gebied helemaal een unieke uitstraling te geven, willen we bijzondere vorm van hergebruik van de oude stallen realiseren. Ze staan vaak leeg met de lodenlast van de sanering om hun nek. Door nieuwe functies te bedenken, kan een huurstroom op gang worden gebracht die herstel van de daken en schuren mogelijk maakt.
Wij zien mogelijkheden om de gebouwen in te richten voor ambachtelijke Ateliers en werkplaatsen. Waar producten gemaakt en verkocht kunnen worden, waar de entourage de diverse producenten stimuleert tot samenwerking. Het geheel is ook interessant voor bezoek, voor het volgen van workshops en als je op zoek bent naar iets unieks. Natuurlijk hoort daar een ambachtelijke bakkerij en koffiebranderij bij. Een ambachtscentrum zou hier kunnen komen in samenwerking met de streekscholen gericht op het interessant maken van oude beroepen die weer zo hard nodig hebben in onze economie. Ook koppelingen met re-integratie ligt hier voor de hand.
Het landschap willen we weer herstellen door opnieuw de houtwallen te introduceren, voor hakhout, paddenstoelenteelt, als perceelscheidingen en als coulisselandschap. neen Ook een fijnmazig padenstelsel is belangrijk om de diverse onderdelen bezoekbaar te maken.
We zien ook mogelijkheden tot het maken van verblijfsunits. Voor short en Long Stay, als bijvoorbeeld een plek voor Artist in Residence. Soms vormen van ‘Off Grid’ en experimenteel, soms als woon/werkplekken. Alles kleinschalig, ecologische verantwoord, goed afgestemd en in harmonie.
De negatieve teneur van het asbest vormen we om tot een positieve, door de daken te voorzien van panelen waardoor er een energielandschap ontstaat.
Natuurlijk komen er bij een herontwikkeling van zo’n gebied lastige onderwerpen aan de orde.
Momenteel vindt er nog intensieve veehouderij plaats die van invloed is op de mogelijkheden. De ligging nabij A28 en spoor geven ook ontwikkelingsrandvoorwaarden. Volgens de huidige wetgeving is in het buitengebied en afstand van 50m nodig tot gevoelige bestemmingen.
Daarnaast is het een opgave om alle partijen/eigenaren op een lijn te krijgen. Wij spreken uit ervaring dat een wenkend perspectief en een saneringsdreiging ingrediënten zijn om de boel in beweging te brengen.
